Εισαγωγή

Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε να μελετήσουμε δυο παράλληλους, αλλά και οργανικά συνδεδεμένους μεταξύ τους στόχους: τις ιδιαίτερες, από επιστημολογικής άποψης, συνθήκες, κάτω από τις οποίες γεννήθηκε η Κοινωνική Εργασία, καθώς και τις δυναμικές εκείνες που επέτρεψαν να λειτουργήσει, αφού πρώτα ξεπέρασε τις όποιες αντιδράσεις φυσιολογικά συνάντησε στα πρώτα βήματά της η προαναφερόμενη επιστημονική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Αλλά για να είναι δυνατή η κατανόηση των εμποδίων που συνάντησε - εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα εμπόδια μαρτυρούν ότι έχουμε να κάνουμε με μία από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις στην Ιστορία της Επιστήμης - θα πρέπει κατ' αρχάς να κατανοηθεί ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της συγκεκριμένης επιστήμης. Ένας χαρακτήρας που θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι λειτουργεί με γνώμονα τουλάχιστον τις εξελίξεις που στο μεταξύ έχει δεχθεί το αστικό - κεφαλαιοκρατικού τύπου - κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον και οι οποίες δεν σημειώνονται πουθενά αλλού.

Ακόμη θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ενώ έχουμε την ύπαρξη της Κοινωνικής Εργασίας ως μίας επιστήμης που έχει για αντικείμενο μελέτης τη σύσταση και λειτουργία διαφόρων μορφών πρόνοιας προκειμένου να συνδράμουν τους κοινωνικά αδύναμους, αυτή δεν μπορεί να εκληφθεί ως διάδοχος - κατάσταση των φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών που οι εκκλησίες των κυριοτέρων δογμάτων είχαν δημιουργήσει κατά το παρελθόν, και πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να λειτουργούν. Οι λόγοι θα πρέπει να αναζητηθούν στις ρήξεις με εκείνες τις θρησκειολογικά νοούμενες δομές των φιλανθρωπικού τύπου υπηρεσιών που προέβαλαν οι εκκλησιαστικές οργανώσεις - αναφερόμαστε εδώ στα φιλανθρωπικά έργα όλων των δογμάτων - για να κατανοηθεί ότι: παραδοσιακά όλες αυτές οι παροχές υπηρεσιών χαρακτηρίζονται από ένα άκρατο εμπειρισμό, δεδομένο που τις καθιστά αδύναμες να συνδράμουν στις αναζητήσεις άμεσων λύσεων στα προβλήματα.Το κυριότερο χαρακτηριστικό, που καθιστά αδύνατη κάθε πρωτοβουλία άρσης των υφιστάμενων αδιεξόδων, είναι ότι αποκλείει κάθε μελέτη της ανθρώπινης φύσης που τη θεωρεί δογματικά ως δεδομένη.