Κοινωνική Εργασία ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Κοινωνική Εργασία ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Αρθρα από : Παπαϊωάννου Καλλιόπη
Τεύχος : 13 έτος : 1989
Η στάση της κοινωνίας αποτελεί το σημαντικότερο ίσως παράγοντα της κοινωνικής αποκατάστασης, όπως παρουσιάζεται στο άρθρο και προβάλλεται η ανάγκη της διεπιστημονικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Θα ήθελα να αρχίσω την εισήγηση μοιι αυτή με την επανάληψη του ορισμού της υγείας όπως έχει δωθεί από την Π.Ο.Υ.: Υγεία λοιπόν είναι η κατάσταση της πλήρους σωματικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλά η απουσία νόσου ή αναπηρίας. Διαφαίνεται αμέσως η κοινωνική διάσταση που δίνεται στην υγεία. Αλλά τί είναι η αποκατάσταση; Κατά το λεξικό του Παπύρου είναι "η επαγωγή εις την προτέραν κατάστασιν". Η παγκόσμια βιβλιογραφία αποκαλύπτει πλήθος όρων όπως βλάβη, ατέλεια, ανικανότητα, αναπηρία κ.α. που αναφέρονται άμεσα στην παρέκληση από το φυσιολογικό και που έχουν σαν επακόλουθο την ελαττωματική λειτουργία του ατόμου. Η κοινωνική αποκατάσταση αποσκοπεί στην επανένταξη του ατόμου στο κοινωνικό περιβάλλον του, στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη φυσική, ψυχική, μορφωτική, επαγγελματική του απόδοση στο χώρο του: οικογένεια, φίλους, σχολείο, εργασία, κοινότητα...
Τεύχος : 131 έτος : 2018
Είναι αποδεκτό γενικά ότι πετυχημένη θεραπευτική είναι η διεργασία λύσης προβλημάτων των ατόμων. Γι’ αυτό ο θεραπευτής είναι απαραίτητο να γνωρίζει: α) πώς να προσδιορίζει το πρόβλημα και β) πώς να το οδηγεί σε επίλυση χωρίς να ακολουθεί μια αλύγιστη, σκληρή, χωρίς εξατομίκευση πορεία. Όσο καταξιωμένη και εδραιωμένη και αν είναι μια τέτοια μέθοδος θεραπείας για ορισμένα προβλήματα, δεν αντιμετωπίζει την ευρύτητα και πολυπλοκότητα των ανθρώπων που προσέρχονται στο θεραπευτή. Ασφαλώς ο συνδυασμός γνωστών διαδικασιών και νέων τεχνικών είναι απαραίτητο στοιχείo επιτυχίας παράλληλα πάντοτε με θέρμη, ευλυγισία και αυθορμητισμό. 
Τεύχος : 9 έτος : 1988
Η Ιατρική Κοινωνική Εργασία είναι η πιο παλιά και πιο σαφής δευτερογενής κοινωνική υπηρεσία. Η κύρια διάκρισή της είναι η συνεργασία με το γιατρό και το υπόλοιπο νοσηλευτικό προσωπικό καθώς και ο σκοπός και η μέθοδος θεραπείας. Είναι πλέον παραδεκτό ότι η ψυχιατρική αποτελεί ένα διαπεραστικό παράγοντα σε κάθε μορφή διαταραχής της υγείας και παροχής βοήθειας. Η ιατρική σταδιακά επηρεάστηκε από την ψυχιατρική σε σημείο ώστε όχι μόνο η ψυχοπαθολογία αλλά και η κατανόηση της προσωπικότητας και των συναισθηματικών αντιδράσεων να αποτελεί μέρος της γενικής ιατρικής.
Τεύχος : 24 έτος : 1991
Η γήρανση είναι μια φυσιολογική πορεία αλλαγών. Είναι το άλλο άκρο της συνέχειας της ζωής που αρχίζει με τη γέννηση του ανθρώπου. Δεν είναι μια στατική ούτε ομοιόμορφη περίοδος και υπάρχουν ακόμη περιθώρια για μάθηση και τροποποίηση συμπεριφοράς. Χαρακτηρίζεται από σημαντικές σταδιακές αλλαγές σωματικές, συναισθηματικές, πνευματικές. Η μνήμη συγχρόνων γεγονότων αμβλύνεται ενώ το παρελθόν παραμένει σχετικά ζωηρό. Η σημερινή κοινωνία υπογραμμίζει την ενεργητικότητα, την παραγωγή, την ταχύτητα, τα νιάτα, την ομορφιά. Ο ηλικιωμένος “βλέπει” ότι υστερεί και αμύνεται. Γίνεται άκαμπτος, εγωκεντρικός, υπερσυντηρητικός ή “νεάζει” και προσπαθώντας να φανεί νέος και σύγχρονος, γελοιοποιείται. Συνηθισμένοι τρόποι αντίδρασης στο άγχος της γεροντικής ηλικίας είναι: η άρνηση, η αναπληρωματική δραστηριότητα, η παλινδρόμηση, η απόσυρση. Οι κοινωνικές πιέσεις και στερήσεις που δέχονται οι ηλικιωμένοι αποτελούν δυσάρεστη, καταθλιπτική εμπειρία. Δεν προσφέρονται λειτουργικές θέσεις, ελάχιστοι κοινωνικοί ρόλοι τους είναι προσιτοί. Οι υπηρεσίες είναι ανεπαρκείς και οι διέξοδοι για τη χρησιμοποίηση της πολύτιμης εμπειρίας τους ανύπαρκτοι.
Τεύχος : 30 έτος : 1993
Η Αναδοχή και η Κοινότητα Οι ανάδοχοι γονείς όπως όλοι οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουν πολλούς κοινωνικούς ρόλους αλλά, αντίθετα από τους άλλους, έχουν υποχρέωση να καλύψουν ένα ρόλο που είναι ασαφής, συχνά αντικρουόμενος αλλά και το σημαντικότερο, παραπλήσιος και όχι ακριβώς ίδιος με τον ιερό ρόλο του γονιού. Ο όρος ρόλος χρησιμοποιείται εδώ για να υπογραμμίσει ένα σύνολο δικαιωμάτων και ευθυνών και αποτελεί μια συντομογραφία της συμπεριφοράς που πρέπει να έχει το άτομο που “παίζει” το ρόλο αυτό. Δεν αναφέρεται στη συμπεριφορά των ανάδοχων γονιών αλλά μάλλον στις απαιτήσεις αναφορικά με τη συμπεριφορά τους. Οι δυσκολίες επικεντρώνονται α) στις διαφορές ανάμεσα στα μέλη ενός συγκεκριμένου συστήματος αναδοχών οικογενειών, και 6) στο ότι ακόμη και εάν δεν υπάρχει σοβαρή σύγκρουση στο σύστημα - ρόλος, οι ανάδοχοι γονείς μπορεί να αδυνατούν να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις του ρόλου τους γιατί έχουν σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα, πρακτικές δυσκολίες κλπ. Ο κοινωνικός Λειτουργός στην αναδοχή. Από πολλούς ανάδοχους γονιούς ο κοιν. λειτουργός θεωρείται ένας ανεπιθύμητος... επόπτης που ανακατεύεται και αλλοίμονο αν ο τελευταίος πέσει σε αυτή την παγίδα. Όπως διατυπώνει ο Trassier στο βιβλίο του “In Place of Parents” αντίθετα από τη συνηθισμένη οικογένεια η ανάδοχη αποτελείται πάντοτε από ίο ανάδοχο παιδί, τους ανάδοχους γονείς, τους φυσικούς γονείς και τον κοιν. λειτουργό δηλ. την οργάνωση που εκπροσωπεί ο τελευταίος. Οι πιο πετυχημένες τοποθετήσεις παιδιών ήταν πάντοτε αυτές όπου ανάδοχοι γονείς και κοιν. λειτουργός αναγνωρίζουν και κατανοούν αυτή την ουσιαστική διαφορά. Εξ αρχής είναι συνεργάτες που αντιμετωπίζουν μαζί μια δύσκολη κατάσταση. Σήμερα υπάρχει γενικά η θεώρηση ότι οι περισσότεροι ανάδοχοι γονείς αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό λειτουργό ως κάτι ανάμεσα σε συνεργάτη και φίλο.
Τεύχος : 33 έτος : 1994
Ο Αριστοτέλης τον τέταρτο προ Χριστού αιώνα έλεγε πως “αυτός που δεν μπορεί να ζήσει στην κοινωνία, αυτός που δεν έχει ανάγκες αλλά είναι αυτάρκης, πρέπει να είναι ή ένα ζώο ή ένας θεός”. Το άγχος του αρρώστου για την αρρώστια του, ο τρόπος που χρησιμοποιείται για να καλύψει τις ανάγκες του, ο ρόλος του “εγώ” να αντιδρά και/ή να συνεργάζεται με την αρρώστια ή να τη χρησιμοποιήσει για να κυριαρχήσει στην οικογένεια και στις σχέσεις με τα μέλη της και ο υποστηρικτικός ή αρνητικός ρόλος των συγγενών παίζουν σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή του ασθενή και της οικογενείας του. Είναι γνωστό ότι η Κοινωνική Εργασία έχει επηρεαστεί πολύ από τη δυναμική - ψυχαναλυπκή ψυχιατρική και ότι ο κοινωνικός λειτουργός διαθέτει γνώσεις και τεχνικές παρέμβασης στο κοινωνικό περιβάλλον και τις συναισθηματικές αντιδράσεις των ασθενών. Συγκεκριμένες γνώσεις που δεν απορρέουν μόνο από την άσκηση της ιατρικής κοινωνικής εργασίας αλλά που στηρίζονται επάνω σε εξειδικευμένες θεωρητικές γνώσεις μεταπτυχιακού επιπέδου, μπορούν να προσαρμοστούν στο ιατρικό πρόβλημα και να βοηθήσουν π.χ. τον άρρωστο να αποδεχθεί την αρρώστια, την αναπηρία - χάσιμο, με τη μικρότερη δυνατή ματαίωση ή να τον “διδάξει” με τη Συμβουλευτική Κοιν. Εργασία να αναλάβει την ευθύνη για την αποδοτική χρησιμοποίηση της ιατρικής θεραπείας.
Τεύχος : 35 έτος : 1994
Τα τελευταία πενήντα χρόνια με διαρκώς αυξανόμενο ρυθμό, η Ελληνική οικογένεια βρίσκεται σε μια πρωτόγνωρη κοινωνική κινητικότητα. Κυριαρχεί έμφαση στην ατομικότητα με χαρακτηριστικό γνώρισμα ότι η κοινωνία η ίδια ευνοεί το άτομο και το οδηγεί σε ουσιαστική απομόνωση. Γίνονται “όνειρα” και σχέδια συνήθως όμως δεν εφαρμόζεται κανένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, κάτι που δημιουργεί σύγχυση και απογοήτευση. Η Ελληνική οικογένεια παραπέει σε μια μεταβατική κοινωνία. Χάνει την ταυτότητά της. Ανατολή και Δύση την επηρεάζουν και της παίρνουν το ρυθμό που γνώριζε και χειριζόταν άνετα. Η Ελλάδα είναι ένας ιστορικός χώρος όπου έχουν παιχθεί πολλά παιγνίδια που δυστυχώς δεν έχει κερδίσει τις περισσότερες φορές. Σαν όλες τις μικρές χώρες αλλά και λόγω της γεωγραφικής της θέσης επηρεάζεται όχι μόνο από τα μεγάλα ρεύματα των τεχνολογικά ανεπτυγμένων χωρών αλλά και τον τουρισμό, τη μετανάστευση, την καταναλωτική λαίλαπα αλλά και την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα.
Τεύχος : 39 έτος : 1995
Η οικογένεια και ίο σχολείο αποτελούν, και αυτό είναι γενικά παραδεκτό, τους πιο σημαντικούς παράγοντες συμβολής στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Η εκπαίδευση αντιπροσωπεύει τις κοινωνικές αξίες της εποχής της, ασκώντας ιδιαίτερα μεγάλη επίδραση στην κοινωνικοποίηση των παιδιών με τους γονείς και τους δασκάλους τα πιο δυνατά πρότυπα. Αναγνωρίζεται διεθνώς ότι πολλοί νέοι δεν επωφελούνται από την εκπαίδευση τους και ότι απ’ αυτούς αρκετοί παρουσιάζουν κάποτε κοινωνικά προβλήματα στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινότητα. Δάσκαλοι και κοινωνικοί λειτουργοί εμπλέκονται στον προβληματισμό και στη μελέτη του φαινομένου και αναγνωρίζουν ότι χωρίς βοήθεια οι δυσκολίες και διαταραχές στην παιδική και εφηβική ηλικία συνήθως μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα στην ενήλικη ζωή. Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι κοινωνικοί λειτουργοί εμπλέκονται με το εκπαιδευτικό σύστημα είτε μέσω του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών, ενταγμένοι σε συγκεκριμένα σχολεία είτε μέσω του Υπουργείου Παιδείας σε οργανικές θέσεις. Και στις δύο περιπτώσεις αποτελούν τμήμα της διεπιστημονικής ομάδας των σχολείων και αναπόφευκτα ο ρόλος τους διαπλέκεται με αυτόν του δασκάλου, με έμφαση στο θεραπευτικό μοντέλο της Κοινωνικής Εργασίας χωρίς να παραγνωρίζεται η αποτελεσματικότατα της πρόληψης. Υπολογίζεται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα 10-20% του σχολικού πληθυσμού θα μπορούσε κάποτε να γίνει κοινωνικά ευάλωτο και να χρειαστεί κοινωνική υποστήριξη, (B.S.W. “Special Interest Groups in Education”, Social Work & the Education Services, 1979). Tα προβλήματα που συχνότερα παρουσιάζονται θα μπορούσε να διακριθούν σε 1) επιθετική συμπεριφορά στο σχολείο, 2) συχνές απουσίες, 3) κακή επίδοση στα μαθήματα. Για τους λόγους αυτούς όχι μόνο οι διδάσκοντες και οι σχολικοί κοινωνικοί λειτουργοί αλλά ακόμη η θεσμική και διοικητική δομή των σχολείων αντιμετωπίζουν πλέον σοβαρά το θέμα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Τεύχος : 44 έτος : 1996
Κακοποίηση (abuse) · Παραμέληση (maltreatment) Παιδιών Η Οικογένεια. Διερεύνηση mg γονικής Λειτουργικότητας Για να μπορέσουμε να προσφέρουμε βοήθεια είναι απαραίτητο 1) να κατανοήσουμε ολόκληρη την οικογένεια, τις διαντιδράσεις και διαπλοκές στη λειτουργία της, 2) να διερευνηθεί κατά ποιόν τρόπο οι γονείς και το στενό περιβάλλον επηρεάζουν τη σχέση τους και τη σχέση παιδιού - γονιού, 3) να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κατανόηση του παιδιού και του ρόλου του στην οικογενειακή σχέση, 4) να αξιολογηθούν οι “στρεσογόνοι” και κοινωνικοί παράγοντες. Κύρια πρόκληση συνεπώς στην αξιολόγηση είναι η διερεύνηση όλων εκείνων των στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν ώστε να αποτελέσουν ένα καλό πλαίσιο φροντίδας μέσα στην πραγματικότητα της συγκεκριμένης αυτής οικογένειας μέχρι ποιου σημείου υπάρχουν οι δυνατότητες παροχής φροντίδας στο παιδί ή είναι τόσο ελλείπεις και περιορισμένες που απαιτείται η ανεύρεση άλλης φροντίδας.
Τεύχος : 47 έτος : 1997
Το μοντέλο αυτό βασίστηκε στη Θεωρία της προσωπικότητας του Otto Rank, μέλους του άμεσου κύκλου του S. Freud στη Βιέννη του μεσοπολέμου, που άρχισε να απομακρύνεται από το δάσκαλο του στη δεκαετία του !20. Στην πρώτη του έντυπη παρουσίαση μακριά από την ψυχαναλυτική θεωρία, “το Τραύμα της Γέννησης”, (1924), ο Ρανκ απέρριψε την “καθοριστική” (deterministic) αντίληψη του Φρόυντ ότι δηλαδή η προσωπικότητα προκαθορίζεται από γεγονότα της πρώτης παιδικής ηλικίας. Αντίθετα ο Ρανκ “είδε” ότι η βασική ανθρώπινη μάχη και πηγή των περισσότερων ατομικών προβλημάτων, ήταν η εσωτερική ένταση ανάμεσα στην επιθυμία του ατόμου για πραγματοποίηση της μοναδικότητάς του, η κίνησή του προς ανάπτυξη και εξέλιξη αλλά συγχρόνως η ανταγωνιστική επιθυμία να παραμένει ψυχολογικά συνδεδεμένο και εξαρτημένο από άλλους. Ακόμη ο Ρανκ διαφοροποιήθηκε από το δάσκαλο του και αναφορικά με την αναγνώριση της ατομικής διαφοράς στην πορεία της εξέλιξης. Οι βαθιές γνώσεις του για τις τέχνες και τον ανθρωπισμό σε αντίθεση με την καθαρά ιατρική εκπαίδευση του Φρόυντ, τον οδήγησαν στην επέκταση της θεωρητικής του τοποθέτησης ώστε να περιλαμβάνει μια ευρύτερη αντίληψη για την ανθρώπινη ανάπτυξη και εξέλιξη, βασισμένη στον πολιτισμό. Η δύναμη του ατόμου για αλλαγή ήταν απαραίτητο να προέλθει μέσα από το ίδιο το άτομο, από μια ενεργό αυτοεπιβεβαίωση της θέλησής του. Η θέληση, (will), το κύριο στοιχείο στη θεωρία του Ρανκ, αναφέρεται στην οργανωμένη, εσωτερικευμένη, προσωπικότητα του ατόμου, μέσα από τη θετική, δημιουργική, ενεργή πράξη. Το θεραπευτικό επίκεντρο βρίσκεται στην ενίσχυση ή/και ενεργοποίηση της θέλησης του ατόμου, που επιτυγχάνεται με τη σχέση, τη συνεργασία, την επικοινωνία.
Τεύχος : 51 έτος : 1998
Υπάρχει μια γενική συμφωνία ανάμεσα στους επαγγελματίες και τους εκπαιδευτικούς κοινωνικούς λειτουργούς ότι θέματα όπως, ηθική, συμπεριφορά και αξίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Κοινωνικής Εργασίας. Διλήμματα στη λήψη αποφάσεων και κρίσεων την ακολουθούν όπως π.χ. είναι ηθικά σωστά ή λάθος να κριθεί απαραίτητο ένα μέτρο αντίθετο από τη θέληση του ατόμου πελάτη; Αξίες είναι οι κανόνες που καθορίζουν θρησκευτικές, ηθικές, πολιτικές, ιδεολογικές αρχές, θέσεις και πεποιθήσεις. Οι παραδοσιακές αξίες της Κοινωνικής Εργασίας αποτελούν το επίκεντρο στον τομέα της σχέσης κοινωνικού λειτουργού με το χρήστη των προσφερόμενων υπηρεσιών. Ταυτόχρονα παρατηρούνται συχνές συγκρούσεις του κοινωνικού λειτουργού με το δίκτυο άσκησης της ΚοινωνικήςΕργασίας όπως είναι η γραφειοκρατία, ο κοινωνικός έλεγχος και η λειτουργία κατανομής λειτουργιών (Moon, D., 1988: 1-15). Ηθική είναι η μελέτη των κανόνων συμπεριφοράς αναφορικά με το σωστό ή λανθασμένο, με το καλό ή το κακό. Περιλαμβάνει θέματα που αφορούν: α) δικαιώματα ανθρώπων, 8) προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας με απώτερο σκοπό την προσφορά καλών υπηρεσιών σε περισσότερους ανθρώπους, ανισότητες και καταπίεση του κοινωνικού συστήματος. Σύμφωνα με το Κεντρικό Συμβούλιο Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης στην Κοινωνική Εργασία (CCETSW, 1989), συμπεριλαμβάνουν και την υποχρέωση τήρησης της αρχής αξία - αξιοπρέπεια, σεβασμός, εχεμύθεια, απόρρητο. Δηλαδή, 1. σεβασμό και διεύρυνση του δικαιώματος του πολίτη για αυτοπροσδιορισμό του, 2. ανάπτυξη προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας και ποιότητας ζωής, 3. ισότητα και ισονομία, 4. απόδοση δικαιοσύνης Βάσει κανόνων και κριτηρίων (Banks, S., B.A.S.W., 1995).
Πρόσφατο τεύχος
Τεύχη
Σ.Κ.Λ.Ε.

Επίσημη σελίδα ΣΚΛΕ

Μητρώο μελών ΣΚΛΕ

Εισαγωγή
Μπορείτε να δείτε πληροφορίες για το περιοδικό, στο περιβάλλον έκδοσης του epublishing: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/socwork/about
περισσότερα...
Επικοινωνία
Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος ΝΠΔΔ
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2108834818 Fax: 2108827071
e-mail: info @skle.gr
www.skle.gr
© Copyright Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος, Επιθεώρηση Κοινωνικών Επιστημών «Κοινωνική Εργασία» - 2012-2024. All Rights Reserved